Эм зүй

 
Амьд бие махбодыг бүрдүүлж буй бүтэц, үйл ажиллагааны үндсэн нэгж нь эс юм. Эс нь бүрхүүл, бөөм, сийвэн гэсэн 3 хэсгээс тогтоно.

Бүрхүүл - мембран буюу нимгэн бүрхүүл

- Эсийн хана

Сийвэн буюу цитоплазм - Эрхтэнцэрүүд буюу органойд

- Оршихуун буюу тэжээлийн бодисууд

Эсийн мембран: Эсийн гадуур бүрхсэн нарийн бүтэцтэй, 7-10мм нимгэн давхраа. Энэ нь маш нимгэн учраас эс хэлбэрээ өөрчлөх боломжийг нээж өгдөг. Олон сүвээрээ бодисыг дотогш нэвтрүүлэх, гадагш гаргах зэргээр бодисын солилцоог зохицуулж эсүүдийн хоорондох харилцаа холбоог хангана. Эдгээр нь дараах үүрэгтэй.

· Эсийн хэллбэр дүрс, хэмжээг тод...

 I Эсийн онолЭс бол амьд биеийн бүтэц үйл ажиллагааныүндсэн нэгж юмXIII зууны эцсээр гүдгэр хэлбэртэй шил томруулах чанартайг ажиж мэдснээр түүнийг жижиг үсэгтэй бичгийг унших зэрэг ашиглах болжээ. Улмаар нимгэн захтай хоёр талдаа гүдгэр шилийг мод төмрөөр хүрээлэн бариул хийж анхны томруулагч шил (луп) үүссэн байна. Хүн төрөлхтөн түүнээс хойш 400 жилийн дараа их өсгөх өөр аргыг сүвэгчлэн олжээ. Ганц ширхэг маш гүдгэр шилний оронд 2-3 өсгөх шилийг давхарлан хэрэглэх санааг сэдэж улмаар нэг хоолойд байрлуулсан хэдэн өсгөгч шилнээс тогтсон багажийг зохиож түүнийгээ микроскоп гэж нэрлэжээ.XVII зу...

 

 Биологи буюу Амин судлал нь амин судлалын шинжлэх ухаан юм. Грек хэлний биос (βιος) (амьд) ба логос (λογος) (судлах), гэсэн үгнээс гаралтай. Судлах зүйл, амьд амьдралыг танин мэдэхийн тулд судалдаг боловч зарим амьгүй (амьтай ба амьгүй зvйлийн хоорондох) зүйлийг ч бас судалдаг (вирус, вироид, прион), ба ер нь биологийн судлах судлагдахууныг яг тухайлан тодорхойлон зааглах боломжгүй юм.

Энэ шинжлэх ухаан нь олон салбар ухааныг багтаадаг :

Yндсэн салбар	Жишээ	Салбар
молекул	молекул биологи, уураг, ДНХ	органик хими, биохими, молекул биологи
бичил	эс (органит)	эсийн биологи, цитологи
	(эс ,организм, нэг эстэ...

• Бүх амьд биеийн шинж • Өөртэйгөө төстэй үр удам төрүүлэх• Гамет нь эр эм биеийн тусгай эрхтэн –д үүсэж хэлбэржинэ
• Эцэг эх биеийн генетик материал холилдсоноор генийн шинэ хослол үүсч шинэ шинж тэмдэг үүснэ• Амьд биед шинэ шинж тэмдэг биий болох боломжийг ихэсгэнэ
Конъюгация – удамшлын материалын хэсгээ солилцох
Копуляция – Нэг эст организмын бэлгийн үржил. Эр эм бэлгийн эсүүд нийлнэ Бэлгийн булчирхайн байрлалаар Саланги бэлэгтэй Эрэгчин , эмэгчин Саланги бэлэгтэй Эрэгчин , эмэгчин Хос бэ...

 
Дезоксирибонуклейны хүчил (ДНХ) нь мэдэгдэж буй бүх амьд организмуудын өсөлт хөгжилт, ажиллагаанд ашиглагддаг генетикийн заавруудыг агуулсан нуклейны хүчил юм. ДНХ-ийн молекулуудын гол үүрэг нь удаан хугацаанд мэдээллийг хадгалдаг ба энэ нь эсийн бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг тухайлбал уургууд болон РНХ-ийн молекулуудыг угсрах заавруудыг агуулдаг учираас ДНХ-г ихэвчлэн барилгын план зургуудын цуглуулгатай адилтгадаг. Генетикийн энэхүү мэдээллийг агуулдаг ДНХ-ийн хэсгүүдийг ген гэдэг. Гэхдээ бусад ДНХ-ийн дарааллууд нь бүтцийн зориулалттай байдаг эсвэл энэхүү генетикийн мэдээллийг хэрхэн ашиглахыг зо...